2024.07.14 19:34 Son Güncellenme: 2024.07.14 19:39 - Bİ BAK
Bazı klinik çalışmalar, internet kullanımının bağımlılık derecesine varmasının ileriki yıllarda mental-psikolojik rahatsızlık grubuna gireceğine dair ikna edici deliller olduğunu gösteriyor.
İnternet kullanım hastalığının beyin ve sinir sisteminde bazı bulgular yaptığını araştırıcılar göstermiştir. Dikkat, planlama, hafıza ve korku, nefret, hoşlanma gibi emosyonel beyin merkezleri üzerinde etkileri olduğu iddia edilmektedir. İşin ilginç tarafı bu tip beyin bulgularının alkol, eroin bağamlılarında görülen değişimlerle tıpatıp benzemesidir.
Amerikan Psikiyatri Derneği'ne göre internet bağımlılığı belirtileri uyuşturucu ve ilaç bağımlısı kişilerinkine benziyor; internet medyası, sosyal medya ve internet oyunları ile aşırı meşguliyet, aklını ve konsantrasyonunu daima bunlara vermek, internete ulaşama halinde aynen uyuşturucuya ulaşamamış gibi yoksunluk ve kesilme belirtileri göstermek (huzursuzluk, hiçbir şeyden zevk almama anksiyete ve sinirlilik), sosyal sorumluluk ve görevlerini ikinci plana itmek, giderek aynı düzeyde tatmin olmak için doz artırmak, kurtulmak için çabalamak ama tekrar ona dönmek, ve sıkıntı ve moral bozukluğunu unutmak için ona sarılmak gibi...
Diğer bir grup araştırmacıya göre internet bağımlısı olanlarda beyin dopamin işlevinde bozukluk vardır. Dopaminin sağlıklı çalışması bize haz almayı, zevk ve hoşlanma duygusunu yaşatır. Bu durumda ya dopamin reseptörleri azalmıştır ya da dopamin fonksiyonunu bozan beyin odakları bulunmaktadır. Yani sonuçta beyin de dopamin fonksiyonu bozulunca kişi bunu kompanse edecek yollara sapıyor
İnternet bağımlılığı araştırması
Bu sorulara verilen cevap ve sonuçları neler?
• İnternete ulaşamayınca veya internete ulaşımı kısıtlanınca sinirli, deprese, sabırsız, aşırı duyarlı, gergin oluyor musun?
• İnternet meşguliyeti yüzünden önemli bir randevunu, ders, eğitim-öğrenim faaliyetini veya sosyal aktiviteni iptal ettiğin veya ertelediğin oluyor mu?
• İnternette geçirdiğin zaman ve yaptığın işleri gizlemek için ailene, eğitmen ve arkadaşlarına yalan söyledin mi?
• İnterneti moral bozukluğunu düzeltme, sinirlilik halini geçirmek veya olayları unutmak için kullanıyor musun?
• Ailen ve okul-iş ortamı arkadaşlarınla birlikte olmaktan çok internette olmayı tercih eder misin?
Bu sorulardan en az 3 tanesine evet diyenlerde internet bağımlılığı riski olduğunu düşünüyorduk. Ve bu soruları sorduğumuz üniversite öğrencilerinin %20'den fazlası 3 soruya evet demiştir.
Peki internet bağımlılığının tedavisi ve çözümü nedir?
Bir defa internet bağımlılığı 'tamam ben bıraktım' deyip kestirip atılamaz. Ne yaparsak yapalım gün boyunca az çok bir dereceye kadar internet kullanmak zorundayız. Bu iş tıpkı en sevdiğin yemeklerden diyet yapmaya benziyor ki çok zor bir şeydir. Burada da interneti tamamen kesemeyeceğimiz için, dönüştürme veya onun yerini başka şeyle doldurmak denenmelidir. Bir psikoterapi yöntemi olan Bilişsel Davranış Tedavisinde (Kognitif Bilişsel Terapi) zararlı düşünce ve davranışların savılıp daha yararlı davranış yollarının nasıl bulunacağı öğretilir. Bilişsel Davranış Tedavisi internet bağımlılarında da başarılı olabilir. Bu yöntemi öğrenen internet kullanıcıları zihinsel bulanıklığın ve konsantrasyon bozukluğunun düzeldiğini, davranış kalıplarının değiştiğini ve internet kullanımında eskisi gibi çıkmaza girmekten kurtulduklarını ifade ediyorlar.
Kaynaklar:
1. Alice Walton. Internet Addiction Is The New Mental Health Disorder. Health writer for Forbes.com; Associate Editor at TheDoctorWillSeeYouNow.com.
2. Meghan Casserly. How Your Twitter Addiction Could Save Your Social Life. Forbes Staff.