2024.06.20 00:04 Son Güncellenme: 2024.07.02 18:36 - EKONOMİ
Türkiye'de son yıllarda aşırı miktarda artan zeytinyağı fiyatları vatandaşları mağdur etmeye devam ederken, zeytin üreticileri de hükümete çağrıda bulunup dökme zeytinyağı ihracatı yasağının devam ettirilmesini talep etti.
Zeytin üreticisinin cankurtaranı ise incir
Türkiye'ye hiçbir faydası ve katma değeri olmayan bu ihracatın devam etmesi durumunda fiyatların daha da yükseleceğini belirtildi. Bu işlemden karlı çıkanın Türkiye değil, bizden dökme zeytinyağı alıp şişeleyerek satan İspanya gibi ülkeler olacağını kaydetti. Üretici zeytin üretimi için yaptığı borçlarını ise siyah inciri satarak ödüyor.
Dünyanın en kaliteli zeytini olarak tanıtılan ancak markalaşamadığı için yok pahasına satılan Tirilye tipi zeytinin bu yıl nasıl bir rekolte yapacağı merak ediliyor. Marmarabirlik, Dünyanın en kaliteli sofralık zeytinlerinin yetiştirilmesi ve daha iyi koşullarda pazarlanması amacıyla, bölge zeytin üreticilerinin karşılıklı yardım ve dayanışma içerisinde 1954 yılında kurmuş oldukları bir Tarım Satış Kooperatifleri Birliği. Ancak yeterli tanıtım ve değerlendirme olmadığı için Marmarabirlik'in zeytin konusundaki çabaları tam olarak yerini bulmuyor. Üretici artan maliyetler yüzünden her sezon zarar ederken vatandaşın sofrasına gelen zeytinyağı ise el yakıyor.
Çepni Muhtarı ve kooperatif Başkanı Göksel Mete incir ihracatı sayesinde zeytincinin ayakta kaldığını söyledi. Zeytin fiyatlarına hak edilen zam yapılmadığını üreticinin ciddi sıkıntı çektiğini ifade eden Mete, "İhracat firmaları olmasa biz bu incirimizi de dökeriz, incir zeytinciyi kurtarıyor. Biz yıllardır zeytini çok düşük ortalama ile satıyoruz, incirin ortalama fiyatı zeytinin iki katı. İncirden parayı kazanıp zeytin borcunu ödüyoruz." dedi.
Çepni Muhtarı ve S.S Çepni Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Göksel Mete zeytin üreticisinin yüzünün bir türlü gülmediğini anlattı. Göksel Mete incir ve zeytin için şunları söyledi:
"İncirde zaman zaman inişler çıkışlar oluyor ancak bizi kurtarıyor. İncirin ortalama fiyatı düşük. Biz yıllardır zeytini ortalama ile satıyoruz. İnciri ise 2 ayda topluyoruz paraya çeviriyoruz, zeytini 3 senede toplayıp paraya çeviriyoruz aradaki fark bu. Zeytin ekonomik şartlara göre yükselmiyor. Biz zeytine uygulanan politikadan memnun değiliz. Ülkede 460 bin ton sofralık zeytin üretimi var biz şundan yana sıkıntılıyız Avrupa bizim zeytinimizi Tirilye tipi olarak biliyor. Ama Tirilye'de olmayan zeytinler hepsi Tirilye tipi olarak satılıyor. Bugün Akhisar olsun, Hatay olsun, Antep olsun, İznik olsun... Bunlar hep sonradan zeytinci biz atadan zeytinciyiz yıllardan beri bu işle uğraşıyoruz yapılan bir şey yok. Bence tescil olması lazım bölge bölge, Mudanya ise Mudanya, Gemlik ise Gemlik diye. 32 bin ortaklı bir birliğe üyeyiz Edincik ile aynı fiyata zeytin satıyoruz. Bizim zeytin 3 kiloda 1 kilo yağ veriyor, Edincik zeytini 8 kiloda 1 kilo yağ veriyor ama aynı fiyata satış yapıyoruz. Bu işte 1 numarayız Avrupa zeytinde bizi tanıyor Tirilye tipi yani üç papazlar ama Tirilye ile alakası olmayanlar bizden daha fazla para kazanıyorlar. Zeytin yağı market raflarında el yakarken üretici kazanamıyor vatandaşın cebi yanıyor."